Di sebuah dewan besar di pinggir Vienna, paip berkilat membawa air sisa yang dirawat melalui tiga pam haba gergasi, sebahagian daripada pemacu Austria untuk mengurangkan pelepasan karbon dan pergantungannya kepada gas Rusia, dengan semakin banyak bandar Eropah mengintai alternatif ini.
Kilang itu—yang ditakrifkan sebagai yang paling berkuasa di Eropah—menghasilkan haba daerah kepada sehingga 56,000 isi rumah Vienna, dengan pengendali Wien Energie merancang untuk menggandakan kapasitinya kepada 112,000 isi rumah menjelang 2027.
"Adalah sangat jelas bahawa kita perlu menyusun semula sistem tenaga kita untuk menjadi bebas daripada bahan api fosil atau negara individu yang berbeza," kata pengurus Wien Energie Linda Kirchberger kepada AFP.
Pam haba berfungsi mengikut prinsip yang sama seperti peti sejuk, cuma haba yang dicari dan bukannya sejuk. Pam haba isi rumah telah menikmati minat yang meningkat, tetapi ia juga boleh dilaksanakan pada skala yang lebih besar untuk sistem pemanasan bandar.
Kirchberger berkata kilang itu mendapat banyak minat daripada pembekal tenaga di bandar-bandar Eropah lain, yang begitu juga dalam proses memasang pam yang mengeluarkan haba yang terdapat dalam air sisa dan menggunakannya untuk memanaskan isi rumah.
Air sisa
Pam haba Vienna—yang disalurkan oleh elektrik dari loji kuasa hidro berdekatan—berada di sebelah kemudahan rawatan kumbahan.
Sejak Disember, aliran air terawat yang terus mengalir dari kemudahan itu disalurkan melalui pam.
Mereka mengeluarkan enam darjah Celcius (11 darjah Fahrenheit) haba daripadanya sebelum ia mengalir semula keluar dan ke Danube. Suhu air yang lebih rendah yang dilepaskan ke sungai adalah kelebihan tambahan memandangkan perairan dunia yang semakin panas, menurut pakar Florian Kretschmer.
Haba yang diekstrak, seterusnya, disalurkan kepada pelanggan Wien Energie dalam bentuk air panas melalui rangkaian paip yang luas untuk pemanasan daerah, yang dengan 1,300 kilometer (800 batu) adalah yang ketiga terbesar di Eropah, menurut syarikat itu.
"The teknologi itu sendiri (untuk mengekstrak haba) bukanlah sesuatu yang baharu… Perkara yang menarik ialah medium baharu, sumber tenaga baharu, kini sedang dibangunkan dalam bentuk air sisa… yang sentiasa berada di bawah kaki kami di bandar-bandar kami,” kata Kretschmer dari Vienna's Universiti Sumber Asli dan Sains Hayat (BOKU).
Terutamanya di bandar Scandinavia dan negara jiran Switzerland, haba sudah diekstrak daripada air sisa, dan pam haba menggunakan air kumbahan muncul di lebih banyak bandar, seperti di Hamburg, Jerman, tambahnya.
Di Vienna, rancangan awal untuk pam haba bermula empat tahun lalu dengan pelaburan sebanyak 70 juta euro ($76 juta) untuk fasa pertama semasa.
Wien Energie membekalkan pemanasan daerah kepada 440,000 isi rumah, kurang daripada separuh jumlah keseluruhan Vienna.
Kecekapan tenaga
Memenangi tenaga daripada pembetung mendapat dorongan di EU pada 2018, menurut Kretschmer, apabila blok itu mengiktiraf air sisa sebagai sumber tenaga boleh diperbaharui.
"Apabila EU bergerak untuk melaksanakan ikrar untuk menggandakan kecekapan tenaga... menggantikan bahan api fosil yang tidak cekap dengan penyelesaian elektrik seperti pam haba adalah penting," kata Lars Nitter Havro, penganalisis kanan di Rystad Energy, kepada AFP.
Kira-kira separuh daripada semua isi rumah di EU masih dipanaskan menggunakan bahan api fosil, tambahnya.
Rusia telah lama menjadi pembekal gas utama EU, tetapi sejak pencerobohan Moscow ke atas Ukraine pada 2022, yang menyebabkan harga tenaga melambung tinggi, Eropah sedang mencari untuk mempelbagaikan.
Austria yang terkurung daratan masih sangat bergantung kepada gas Rusia.
Tetapi projek seperti pam haba Vienna cuba menawarkan alternatif.
"Matlamatnya ialah kami benar-benar bebas, menawarkan bekalan yang selamat kepada Vienna, tetapi juga kestabilan harga," kata Kirchberger dari Wien Energie, di hadapan pam yang bekerja secara senyap di latar belakang.